Tegenwoordig is ontslag gebruikelijk maar hebben niet alle werknemers dezelfde kansen om een nieuwe baan te vinden. Om die reden is onterecht ontslagen worden eén van die dingen waar mensen het nodig over moeten hebben. Wanneer dit gebeurt, is het niet altijd makkelijk om te achterhalen welke stappen het beste voor u zijn. Als u onlangs bent ontslagen en u meent uw baan om een onwettige reden te zijn kwijtgeraakt, dan kunt u mogelijk een vordering wegens onrechtmatige beëindiging indienen tegen uw voormalige werkgever.
Ken je rechten
Dit is een zeer clichématige uitdrukking, maar het is waar. Als u uw rechten niet kent, kunt u tijdens een arbeidsrechtszaak veel verliezen. Als u wordt ontslagen op een manier die in strijd is met of verschilt van de rechten in een schriftelijk contract of collectieve arbeidsovereenkomst (vooral als u lid bent van een vakbond), heeft u mogelijk recht op schadevergoeding.
Als er een contract is, bekijk het dan bij beëindiging van uw arbeidsovereenkomst. Het niet tijdig op de hoogte stellen zoals vereist door een contract of het niet naleven van de vereisten die in een contract uiteengezet zijn, kan een bedrijf blootstellen aan een claim wegens contractbreuk.[1]
Als u niet in staat bent om uw baan terug te krijgen met gebruikmaking van een schending van de goede trouw en het argument van eerlijk handelen, kan u of uw advocaat mogelijk voor u onderhandelen om de voordelen te verkrijgen die u verwachtte te ontvangen. Zorg er dan voor dat u alles documenteert wat u tijdens het sollicitatiegesprek is beloofd.
“Het niet tijdig op de hoogte stellen zoals vereist door een contract of het niet naleven van de vereisten die in een contract zijn uiteengezet, kan een bedrijf blootstellen aan een claim wegens contractbreuk.”
Wat heeft je werkgever je beloofd toen je werd aangenomen? Zorg ervoor dat u alles documenteert wat tijdens het sollicitatiegesprek is gezegd. Houd ook bij op welke dag, tijd en plaats uw werkgever deze beloften heeft gedaan. Echter, u moet er ook voor zorgen dat het ontslag niet onrechtvaardig was. U kunt niet worden ontslagen vanwege uw leeftijd, ras, geslachtsidentificatie, geloofsovertuiging, nationaliteit, lichamelijke en/of verstandelijke beperking en/of seksuele voorkeur.
Leeftijdsdiscriminatie
Van al deze gronden komt leeftijdsdiscriminatie het meest voor. Bedrijven proberen oudere werknemers te ontslaan omdat ze denken dat zij meer betaald krijgen, en bedrijven willen de loonkosten verlagen.
Ze kunnen ook proberen een oudere werknemer te ontslaan omdat ze denken dat hun leeftijd – en fysieke conditie – hun vermogen om het werk naar behoren uit te voeren mogelijk beïnvloedt. In plaats van hen te ontslaan, kan het bedrijf proberen hen te dwingen vervroegd met pensioen te gaan, alleen om de pensioenuitkeringen van de oudere werknemer te verlagen.[2]
Ga niet met lege handen weg
Idealiter wilt u onderhandelen over de maximale ontslagvergoeding die u kunt ontvangen. Over het algemeen komt ontslagvergoeding vaak voor bij ontslag, maar veel minder vaak als je om een bepaalde reden wordt ontslagen.[3] Behalve in bepaalde gevallen is het niet wettelijk verplicht voor werkgevers om het te geven. Als u voor de ziektekostenverzekering afhankelijk bent van het bedrijf, is het ook belangrijk om u te concentreren op het zo lang mogelijk verlengen van uw gezondheidsvoordelen. Zorg ervoor dat u al deze aspecten eerst onderhandelt voordat u documenten zoals een geheimhoudingsverklaring ondertekend. Als het bedrijf u treft met een stapel documenten, of als dit allemaal een onoverkomelijke taak lijkt, kunt u overwegen een arbeidsadvocaat in de arm te nemen om u bij het proces te helpen. Hulp zoeken op de korte termijn kan je op de lange termijn hoofdpijn (en geld) besparen.
Als u denkt dat u ten onrechte bent ontslagen – om redenen zoals discriminatie of als het bedrijf hun contract met u schendt – dan is een arbeidsadvocaat bijzonder nuttig, omdat zij u kunnen helpen uw zaak op te bouwen zodat u de compensatie krijgt die u verdient. Verder als u bij beëindiging bepaalde betalingen en/of uitkeringen verschuldigd bent, zorg er dan voor dat u deze ontvangt voordat u het pand verlaat. Dit betekent alle onbetaalde commissies, salaris, bonussen of vergoedingen.
U heeft hard gewerkt om deze voordelen te verdienen, en dus is er geen reden om ze achter te laten. Een ontslag hoeft niet te eindigen met het opruimen van uw bureau en het naar buiten lopen met uw bezittingen in een doos. Kijk of u een deal kunt sluiten om bij het bedrijf te blijven en of u nog een paar weken kunt blijven totdat u een andere baan heeft gevonden. U heeft ook recht op eventuele verwachte financiële prikkels, zoals aandelenopties, pensioenregelingen, opgebouwd vakantiegeld of pensioenuitkeringen.
Praat met een advocaat voordat u de voorwaarden accepteert die uw ex-werkgever u aanbiedt
Als u zonder pardon wordt ontslagen, leg uw zaak dan voor aan een arbeidsrechtadvocaat, maar vooral voordat u reageert op een vergoeding die uw werkgever achteraf aan zal aanbieden. Als u compensatie pakketten of schikkingen accepteert of ermee instemt voordat u uw rechten en uw juridische positie kent, kunt u de compensatie en het eerlijke proces verliezen dat u verdient en ook een gewetenloze werkgever een voordeel geven bij toekomstige onderhandelingen als het een juridische kwestie wordt.
Vraag wat de redenen waren achter uw beëindiging
Vraag zeker wat de redenen waren voor uw ontslag en of u uw personeelsdossier mag inzien. Zorg ervoor dat u ook eventuele zorgen over uw beëindiging aan de orde stelt. Je moet begrijpen waarom je werd losgelaten. Vraag naar de omstandigheden die tot uw beëindiging hebben geleid en zorg ervoor dat uw beëindiging geen onwettige redenen heeft of ongegrond is.
In Nederland is het niet toegestaan om iemand te ontslaan vanwege geloofsovertuigingen, geslacht, of andere vormen van discriminatie. Daarnaast mag je nooit ontslagen worden vanwege een zwangerschap of vanwege een ziekte, zolang er geen sprake is van langdurig ziekte die langer dan twee jaar duurt.[4] Als je wordt ontslagen vanwege deze redenen of iets dat kan worden gezien als onrechtmatige beëindiging van een overeenkomst, kun je een rechtszaak aanspannen.
“In Nederland is het illegaal om iemand te ontslaan vanwege geloofsovertuigingen, geslacht, of andere vormen van discriminatie.”
Conclusie
Samengevat is beëindiging van een baan een feit van het leven. Werknemers worden voortdurend ontslagen en in veel gevallen zijn de redenen voor het ontslag snel gerechtvaardigd. Werknemers op leeftijd worden hier snel de dupe van. Het is daarom belangrijk dat u weet wat uw rechten zijn alvorens u akkoord gaat met het ontslag. Maak kennis met de overeenkomst die u had met uw werkgever, want een werkgever mag geen onwettige en onrechtvaardige redenen gebruiken om werknemers te slaan. Een voorbeeld van een onrechtmatig ontslag is een ontslag op basis van uw huidskleur. Verder heeft u mogelijk ook recht op een transitievergoeding of een aanvraag op een werkloosheidsuitkering en is dus praten met een arbeidsadvocaat het beste wat u kunt doen. Hierdoor vermijdt u een roekeloze beslissing.
Geschreven door: Troenodrono M.
[1] Artikel 6:74 BW
[2] Jaap Mulders, ‘Leeftijdsdiscriminatie ervaren door oudere werknemers’, (Nidi, 8 september 2020)
[3] Artikel 7:673 BW
[4] Artikel 7:669 lid 3 sub b BW