Mensenrechten, een impact maken en voldoening halen uit je werk. Je zou al gauw denken aan grote projecten die op wereldniveau worden uitgevoerd. Echter, voor Lianneke den Toom is dat niet altijd nodig. “Mensenrechten kan om ons heen en heel klein zijn. Mensenrechten is ook, vind ik zelf, gewoon goed voor je medemens zorgen.”. Benieuwd naar hoe ze haar passie voor mensenrechten meeneemt in haar huidige functies? Lees dan verder!
Lianneke den Toom is full-time in dienst bij PROOF Adviseurs en voert haar functie met veel plezier uit. Normaal is een werkdag een mix van werken op kantoor en overleggen met collega’s, en naar klanten gaan voor opdrachten. Echter, door de coronacrisis kan ze, net als vele anderen, alleen nog maar thuis werken. Dit vindt ze wel gek aangezien ze nog maar net is begonnen als Junior Adviseur. Gelukkig werken de systemen goed en kan er nog digitaal overleg plaatsvinden met collega’s en klanten. “We hebben de regel dat we het visueel houden wanneer we elkaar intern bellen. Elkaar zien behoudt het teamgevoel.”. Klanten waren eerst terughoudend omdat ze niet wisten hoe lang de situatie zou duren, maar nu is iedereen wel genoodzaakt om digitaal te werken.
De klanten komen voornamelijk uit de publieke sector. Voorbeelden zijn gemeenten, provincies, waterschappen en sociale dienstverleners. Zij huren PROOF Adviseurs in om hen te helpen met vraagstukken die betrekking hebben op samenwerkingen in het publieke domein. Zowel de werkzaamheden van de organisatie als de opdrachten die binnenkomen zijn erg divers. Van het geven van advies en het doen van onderzoek tot het begeleiden van processen, en van conflicten tussen gemeenten en het oprichten van samenwerkingsverbanden tot aanbestedingsvraagstukken. De diversiteit merkt Lianneke ook in haar eigen werk.
“Ik doe veel projecten naast elkaar: een ICT-project, een glasvezel project, werk in sociaal domein, maar ik schrijf ook ad hoc memo’s voor conflicten die er spelen. Ik werd gelijk overal ingegooid. Dat vond ik heel leuk.”.
Bij de vraag hoe ze bij de organisatie en de functie terecht is gekomen, geeft ze aan dat ze bewust op zoek was naar een functie in het publiek/sociaal domein. “Dit vind ik heel boeiend. Ik was voornamelijk op zoek om iets op lokaal niveau te doen omdat ik het idee heb dat ik daar echt een verschil kan maken en concrete werkzaamheden kan doen.”. Daarnaast sprak consultancy haar aan vanwege de diversiteit aan werkzaamheden. Een aantal zoekopdrachten op LinkedIn verder en ze heeft haar nieuwe baan gevonden.
Naast haar functie bij PROOF Adviseurs is Lianneke sinds oktober 2019 voorzitter van de werkgroep Verdragsrapportages van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM). Het NJCM kent acht werkgroepen die de mensenrechten in Nederland monitoren. De werkgroep Verdragsrapportages doet dat in internationaal perspectief en heeft de taak om de alternatieve rapportages naar de VN te schrijven. De groep is net klaar met het schrijven van de CERD-rapportage, de rapportage voor het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van elke vorm van rassendiscriminatie. Ze vond vooral het contact met alle ngo’s en academische experts, en het begeleiden van het (schrijf)proces van begin tot eind, heel leuk. “Je leert er heel veel van. Je leert van dingen die niet goed lopen en dat kan je dan vergelijken met wat wel goed loopt. De volgende keer ga je het anders doen. Het is zeker leerzaam om door te zetten, want anders is het echt zonde als die kennis weer verdwijnt.”.
De rapportages worden uiteindelijk voor de verdragsorganen in Geneve gepresenteerd. Iets wat Lianneke in het verleden al eens heeft gedaan. Nadat zij haar stage bij het NJCM had afgerond, werd zij gevraagd om mee te schrijven aan de alternatieve IVBPR-rapportage. Zij heeft hier een klein gedeelte van geschreven en zij is vervolgens gevraagd om de gehele rapportage te presenteren voor de VN. “Dat was heel bijzonder om te doen. Uit het niets maak je zo’n rapportage met een aantal anderen. Dan kan je uiteindelijk aan het comité laten zien wat er speelt. Het comité had veel kennis en wilde graag weten hoe het er in Nederland daadwerkelijk aan toe ging zodat zij goede aanbevelingen konden schrijven.” Ook dit jaar had ze graag opnieuw de rapportage gepresenteerd. Vooral omdat ze het hele proces heeft begeleid. “Bij de vorige rapportage heb ik maar een heel klein stuk geschreven. Nu weet ik waarom er bepaalde keuzes zijn gemaakt. Ik weet wat elke zin betekent en wie eraan heeft bijgedragen. De presentatie maakt zo’n proces helemaal af.”. Helaas is de sessie uitgesteld door de coronacrisis. Hoe en wanneer de presentatie weer kan plaatsvinden, is nog onduidelijk.
Wel duidelijk is dat Lianneke zich wil blijven richten op mensenrechten. Iets wat ze eigenlijk ontdekte in het derde jaar van haar bachelor Politicologie. Zij is toen op uitwisseling gegaan naar Ierland waar ze alle vakken kon volgen die ze maar wilde. “Ik dacht: ‘Ik ga vakken volgen over mensenrechten’. Toen ik dat had gedaan en weer terugkwam in Leiden om mijn politicologische vakken te volgen, dacht ik: ‘Ugh niet weer. Ik wil hier niet nog een master in volgen’.”. Zo gezegd, zo gedaan. Ze heeft haar diploma voor de bachelor uitgesteld om 45 punten aan juridische vakken te volgen. Dit was namelijk een van de eisen om toegelaten te kunnen worden tot een juridische master. Ze heeft uiteindelijk de master Internationaal Publiekrecht gevolgd en over die keuze zegt ze het volgende:
“Ik wilde meer over mensenrechten weten, maar ik wilde mij hier niet volledig oprichten. Ook wilde ik meer weten over staten en internationale organisaties en hoe die hele wereld in elkaar zit. Bij politicologie leerde je heel veel over de theorieën van hoe staten handelen, maar niet per se volgens welke kaders ze horen te handelen.”.
Daarnaast heeft Lianneke haar studententijd vooral gebruikt om te ontdekken wat ze later zou willen doen en hoe ze daar dan zou kunnen komen. Ze is een poosje actief geweest in een burgerpanel in Leiden, waar ze erachter is gekomen dat ze lokaal werk heel leuk vond. Ook heeft ze in totaal drie stages gelopen: een bij Gender Concerns International, een bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Geneve en een bij het NJCM. “De stage die ik heb gelopen bij het NJCM en in Geneve vond ik echt heel leuk en ik ben blij dat ik het gedaan heb, maar uiteindelijk kwam ik er ook bij elke stage achter dat het toch niet helemaal de richting was die ik op wilde gaan. Dus het was ook weer leerzaam om al die perspectieven te zien en na te denken over: waar ligt mijn kracht, wat kan ik goed en waar kan ik dat inzetten?”.
Aan studenten wil ze daarom het volgende meegeven: “Als student komen er zoveel dingen op je af en zijn er zoveel mogelijkheden: extra vakken, minors, studeren in het buitenland, stages, werkervaring, commissies etc. Ga het allemaal gewoon uitproberen. Houd je blik open en maak de commitment voor een periode om echt te ontdekken of je het leuk vindt. Ga met mensen praten, ga naar lezingen over mensen die je inspirerend vindt en kijk hoe zij er eventueel zijn gekomen. Pin je ook niet vast op dat ene doel dat je hebt, want er zijn andere leuke zijwegen die je kunnen laten ontdekken dat je andere dingen misschien veel leuker vindt. Heb een open blik.”. Bovendien kunnen studenten die geïnteresseerd zijn in mensenrechten zich altijd aanmelden bij het NJCM.
Of ze zelf nog doelen heeft? Ja zeker! Wat Lianneke vooral nog wil doen is de werkgroep Verdragsrapportages verder ontwikkelen. Deze werkgroep is namelijk de opvolger van de werkgroep Internationale Bescherming Mensenrechten. Het liep hiervoor niet helemaal soepel en er was besloten dat de werkgroep op de schop moest gaan. Ze wil nu zorgen dat er een goede werkgroep wordt neergezet zodat er een solide basis is voor een volgende voorzitter. Verder wil ze concreet aan mensenrechten blijven werken.
Ik ben ook nog SchuldHulpMaatje. Dan help ik een gezin één keer in de week met de financiële administratie. Dat heeft niet heel direct iets met mensenrechten te maken, maar het heeft wel een omzien naar elkaar en er voor kwetsbaardere mensen in de samenleving zijn. Ik vind het belangrijk om het gewoon heel klein te houden, want daardoor haal ik er ook voldoening uit. Door echt vooruitgang te zien.”.
Rania Kazouti heeft dit interview afgelegd en deze NILS Meet geschreven.